Hội thảo đã cung cấp một góc nhìn đa chiều, tạo ra một diễn đàn kết nối sâu sắc giữa ba lĩnh vực trọng yếu: y học thú cưng tại các bệnh viện hiện đại, chăn nuôi công nghiệp trong kỷ nguyên nông nghiệp 4.0, và bảo tồn động vật hoang dã theo các mô hình tiên tiến. Sự kiện có sự tham gia của ba diễn giả uy tín: BS. Nguyễn Đức Giang, Giám đốc Bệnh viện thú y Đức Giang; TS. Phạm Hồng Kỳ, chuyên gia từ Chi cục Chăn nuôi & Thú y Tỉnh Quảng Trị; và BS. Nguyễn Lê Hiệu, Giám đốc phụ trách thú y tại Vườn thú thân thiện ZooDoo, khẳng định tầm vóc và chất lượng chuyên môn của hội thảo. Ba chuyên đề này, dù khác biệt về quy mô, lại cùng nhau kiến tạo một tầm nhìn nhất quán về tương lai ngành: một tương lai được dẫn dắt bởi dữ liệu, tự động hóa và một sự thấu hiểu sâu sắc hơn bao giờ hết về phúc lợi động vật.

Hình 1. Các bạn sinh viên ngành Thú Y, Nông nghiệp và Công nghệ Thực phẩm chụp hình lưu niệm cùng diễn giả

Chuyên đề 1: Cách Mạng Hóa Chăm Sóc Thú Cưng Nhờ Công Nghệ Y Khoa Tiên Tiến

Trong phần trình bày của mình, BS. Nguyễn Đức Giang đã làm rõ sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành thú y dành cho thú cưng tại Việt Nam. So với giai đoạn 10 năm trước (2010-2015), khi nhận thức xã hội còn hạn chế và cơ sở vật chất còn nhỏ lẻ, ngành thú y hiện nay đã có những bước tiến vượt bậc. Nhận thức của cộng đồng về vai trò của thú cưng đã thay đổi sâu sắc, kéo theo sự đầu tư mạnh mẽ vào các phòng khám và bệnh viện hiện đại, tạo ra một yêu cầu cấp thiết về việc ứng dụng công nghệ y khoa tiên tiến để đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao về chất lượng chẩn đoán và điều trị.

Hình 2. Bác sĩ Nguyễn Đức Giang trao đổi về các kỹ thuật tiên tiến trong chăm sóc thú cưng

Việc ứng dụng công nghệ đã tạo ra một bước ngoặt, cho phép chuyển đổi từ chẩn đoán dựa trên kinh nghiệm chủ quan sang quyết định điều trị dựa trên dữ liệu khách quan. Trong lĩnh vực chẩn đoán chính xác, các thiết bị như máy xét nghiệm máu tự động, máy X-quang kỹ thuật số (DR) và máy siêu âm đóng vai trò không thể thiếu. Chúng cung cấp dữ liệu định lượng, giúp bác sĩ đưa ra quyết định nhanh chóng và đúng đắn, ví dụ như giúp phân biệt chính xác nguyên nhân gây vàng da là trước gan, tại gan hay sau gan, hoặc quyết định một ca gãy xương nên phẫu thuật hay chỉ cần bó bột. Bên cạnh đó, công nghệ sinh học cũng mở ra những hướng đi mới. Việc xét nghiệm gen (DNA test) cho phép phát hiện sớm các nguy cơ di truyền, điển hình như sự nhạy cảm của chó Border Collie với thuốc Ivermectin, giúp bác sĩ phòng tránh rủi ro trong điều trị. Đồng thời, việc sử dụng vắc-xin thế hệ mới như vắc-xin tái tổ hợp (recombinant vaccine) giúp tăng cường đáng kể tính an toàn trong công tác tiêm chủng. Cuối cùng, quản lý kỹ thuật số đang tối ưu hóa toàn bộ quy trình vận hành. Các phần mềm chuyên dụng như DrVetDigital cho phép quản lý lịch hẹn, lưu trữ bệnh án điện tử, theo dõi kho thuốc và giám sát doanh thu một cách hệ thống, giải phóng bác sĩ khỏi các công việc hành chính phức tạp.

Có thể khẳng định, công nghệ không còn đơn thuần là công cụ hỗ trợ mà đã trở thành yếu tố cốt lõi, quyết định chất lượng dịch vụ và nâng cao phúc lợi cho thú cưng. Những tiến bộ này không chỉ dừng lại ở quy mô phòng khám mà còn là tiền đề để mở rộng sang lĩnh vực chăn nuôi công nghiệp, nơi công nghệ đang tạo ra những thay đổi còn sâu rộng hơn.

Chuyên đề 2: Tái Định Hình Ngành Chăn Nuôi Việt Nam: Kỷ Nguyên Số Hóa và Bền Vững

Ngành chăn nuôi Việt Nam, vốn chiếm tỷ trọng lớn trong GDP nông nghiệp, đang đứng trước những áp lực chưa từng có. Theo phân tích của TS. Phạm Hồng Kỳ, các thách thức này bao gồm áp lực đảm bảo an ninh lương thực, nguy cơ từ các dịch bệnh phức tạp, sự cạnh tranh quốc tế gay gắt và các vấn đề về môi trường. Trong bối cảnh đó, sự ra đời của Luật Chăn Nuôi (2018) và việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về phúc lợi động vật, điển hình là khái niệm "Năm Quyền Tự Do", đã đặt ra một nền tảng pháp lý và đạo đức mới. Việc chuyển đổi sang mô hình chăn nuôi 4.0 không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc để tuân thủ pháp luật và phát triển bền vững.

Bốn trụ cột công nghệ đang là công cụ hữu hiệu nhất để thực thi các tiêu chuẩn này. Tự động hóa & Robotics, với các robot vắt sữa (giảm thời gian 30%), hệ thống cho ăn tự động và robot vệ sinh chuồng trại, giúp giải phóng sức lao động và đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, trực tiếp đáp ứng quyền "không khó chịu về thể chất và nhiệt độ". IoT & Giám sát thông minh hoạt động như "đôi mắt" của trang trại; các cảm biến đeo và cảm biến môi trường giám sát 24/7, giúp đảm bảo các quyền "không bị đói, khát" và "không bị đau đớn, bệnh tật" thông qua việc phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. AI & Dữ liệu lớn biến dữ liệu thô thành quyết định thông minh, phân tích hình ảnh để phát hiện hành vi bất thường và âm thanh để chẩn đoán bệnh hô hấp hay stress, góp phần thực hiện quyền "không sợ hãi và đau đớn". Cuối cùng, Blockchain xây dựng một chuỗi giá trị minh bạch, giúp truy xuất nguồn gốc sản phẩm và củng cố niềm tin người tiêu dùng.

Tác động kinh tế của nông nghiệp 4.0 là tác động kép: tối đa hóa lợi nhuận thông qua tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời tối thiểu hóa chi phí vận hành thông qua tiết kiệm nhân công (tự động hóa), thức ăn (hệ thống cho ăn thông minh), và năng lượng (kiểm soát môi trường thông minh). Từ quy mô công nghiệp, hội thảo chuyển sang một lĩnh vực đòi hỏi sự chăm sóc tinh tế và cá thể hóa ở mức độ cao nhất: động vật hoang dã.

Chuyên đề 3: Khoa Học Dinh Dưỡng và Nghệ Thuật Chăm Sóc Động Vật Hoang Dã tại ZooDoo

BS. Nguyễn Lê Hiệu đã mang đến một góc nhìn đầy cảm hứng về mô hình "vườn thú thân thiện" tại ZooDoo. Khác với các vườn thú truyền thống, triết lý cốt lõi của ZooDoo là đặt phúc lợi động vật lên hàng đầu, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn, giáo dục và trải nghiệm. Từ 10 loài động vật ban đầu, sau hơn một thập kỷ, ZooDoo đã trở thành ngôi nhà chung của hơn 40 loài, bao gồm các đại diện đặc hữu từ Úc, Nam Mỹ và Châu Phi. Bằng cách tạo ra không gian sống rộng rãi, mô phỏng tối đa môi trường tự nhiên, ZooDoo hướng đến việc giảm thiểu căng thẳng và khuyến khích các hành vi bản năng của động vật.

Hình 3. BS. Nguyễn Lê Hiệu chia sẻ về mô hình chăm sóc động vật hoang dã tại Zoodoo - Vườn thú thân thiện

Tại ZooDoo, dinh dưỡng được xem là nền tảng của sức khỏe, quyết định đến 70% sức mạnh hệ miễn dịch của động vật hoang dã. Quy trình chăm sóc tại đây là sự kết hợp giữa khoa học và sự tỉ mỉ, từ việc tự trồng cỏ voi lùn Đài Loan, nhập khẩu cỏ khô Alfafa và cám dinh dưỡng cao cấp, cho đến việc kiểm soát nghiêm ngặt nguồn gốc thực phẩm. Mỗi khẩu phần ăn đều được tính toán kỹ lưỡng, phù hợp với từng loài, từng cá thể và từng giai đoạn phát triển.

Hai nghiên cứu tình huống đã minh họa sống động cho sự tận tâm và khoa học này.

• Trường hợp Meerkat con: Quá trình "chăm tay" các cá thể Meerkat non đòi hỏi sự kiên nhẫn và chính xác tuyệt đối. Chúng được nuôi bằng sữa chuyên dụng có hàm lượng đạm lên đến 31%, cho bú 8 cữ mỗi ngày đêm để mô phỏng nhịp điệu tự nhiên. Cân nặng được theo dõi hàng tuần để điều chỉnh khẩu phần sữa một cách khoa học, song song với việc huấn luyện đi vệ sinh đúng chỗ và chuyển đổi dần sang thức ăn chuyên dụng.

• Trường hợp Llama con: Thử thách lớn nhất tại ZooDoo đến từ sự mong manh của sự sống mới: một cá thể Llama con vừa chào đời đã đối mặt với nguy cơ tử vong khi người mẹ mất sữa. Giải pháp được đưa ra là sử dụng sữa dê organic tươi từ Đà Lạt. Lựa chọn này dựa trên phân tích khoa học: so với sữa bò, sữa dê có hàm lượng protein, canxi và các khoáng chất quan trọng khác cao hơn, phù hợp hơn cho sự phát triển của Llama.

Từ những kinh nghiệm thực tiễn này, BS. Hiệu đã chia sẻ rằng sinh viên muốn theo đuổi lĩnh vực động vật hoang dã cần trang bị kỹ năng quan sát tinh tế để phân tích hành vi và kỹ năng xử lý tình huống linh hoạt. Rõ ràng, dù là ứng dụng công nghệ hiện đại hay khoa học dinh dưỡng, yếu tố con người vẫn luôn là trung tâm.

Hình 4. Zoodoo chia sẻ về hành trình yêu thương đối với động vật hoang dã và cơ hội nghề nghiệp tại Zoodoo

Tổng Kết và Tầm Nhìn Tương Lai

Hội thảo đã khép lại nhưng thông điệp mà nó mang lại vẫn còn vang vọng. Thông điệp chung xuyên suốt cả ba chuyên đề là dù ở quy mô nào—từ việc chăm sóc một cá thể thú cưng, quản lý một trang trại hàng ngàn vật nuôi, hay bảo tồn một loài động vật hoang dã—tương lai của ngành đều phụ thuộc vào sự kết hợp hài hòa giữa ba yếu tố: công nghệ tiên tiến, kiến thức khoa học sâu rộng và các tiêu chuẩn đạo đức, phúc lợi động vật ngày càng được nâng cao.

Sự kiện cũng đặt ra vai trò và trách nhiệm lớn lao cho thế hệ sinh viên thú y tương lai. Để thành công, một bác sĩ thú y tương lai không chỉ cần am tường y khoa để chẩn đoán cho thú cưng (Chuyên đề 1), mà còn phải có tư duy hệ thống và dữ liệu để quản lý một trang trại 4.0 (Chuyên đề 2), và sở hữu sự kiên nhẫn, óc quan sát tinh tế để giải mã những nhu cầu thầm lặng của động vật hoang dã (Chuyên đề 3). Điều này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa doanh nghiệp trong việc tạo điều kiện thực tập và nhà trường trong việc không ngừng cải tiến chương trình đào tạo.

Bằng cách kết nối phòng khám hiện đại, trang trại thông minh và khu bảo tồn nhân văn, hội thảo không chỉ cung cấp kiến thức mà còn định hình một sứ mệnh mới cho thế hệ bác sĩ thú y tương lai: trở thành những người kiến tạo, vận hành và làm chủ công nghệ vì sự sống.